ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកការពារការទារបំណុលក្នុងរបប លន់ នល់ ជំពាក់រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា កំពុងព្យាយាមបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ចំពោះព័ត៌មានខុសស្តីពីបំណុលរបស់កម្ពុជានៅជំពាក់អាមេរិក អំឡុងដើមទសវត្សរ៍ទី៧០ ក្នុងរបបយោធារបស់លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ដែលគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានក្លាយទៅជាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ យោងតាមក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាបានបដិសេធមិនព្រមសងបំណុលដែលបានកើនឡើង អំឡុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ដែលមានរយៈពេលដ៏ខ្លី គឺចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧០ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ នៅពេលរបបយោធារបស់ លន់ នល់បានគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញនោះ។ បំណុលនេះមានទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ៤៤៥លានដុល្លារ រួមទាំងការប្រាក់ ដែលបានកើនឡើងត្រឹមឆ្នាំ២០០៩ផងដែរ។ លោកវីលៀមថដ (William Todd) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានការពារបំណុលនិងការពារការទាមទារឲ្យប្រទេសកម្ពុជាសងបំណុលនេះវិញ នៅក្នុងការលើកឡើងដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ នៅក្នុងកាសែតរស្មីកម្ពុជា ដែលជាកាសែតខ្មែរនាំមុខគេ ក៏ដូចជានៅក្នុងគេហទំព័រព័ត៌មានជាភាសាអង់គ្លេសផងដែរ។ ដោយដាក់ចំណងជើងថា “ បកស្រាយការយល់ខុសស្តីពីបំណុល”លោក វីលៀមថដបានសរសេរថាប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាថាការដោះស្រាយបញ្ហាបំណុលនេះនឹងជួយច្រើនដល់ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី រវាងប្រទេសទាំងពីរ ជួយជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយលើកកម្ពស់ទំនុកចិត្តពីម្ចាស់ឥណទាន និងលទ្ធភាពក្នុងការទទួលបានថវិកាពីទីផ្សារទុនអន្តរជាតិសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា”។ ប៉ុន្ដែ លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតមានប្រសាសន៍ថា “ មានការយល់ខុស” ពីរឿងបំណុល ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជឿជាក់ថា ខ្លួនមិនមានការទទួលខុសត្រូវ ដោយសារបំណុលនេះបានកើតឡើង អំឡុងរបបមិនមែនប្រជាធិបតេយ្យដែលមានលក្ខណៈខុសគេ និងអំឡុងពេលដែលអាមេរិកបានទម្លាក់គ្រាប់បែក មកលើប្រទេសកម្ពុជា ដោយបានធ្វើឲ្យខូចខាតយ៉ាងខ្លាំងដល់តំបន់នៅតាមទីជនបទ និងបានសម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអស់យ៉ាងច្រើន។ លោកវីលៀមថដ សរសេរថា “ បំណុលនេះបានកើតឡើង ពីការផ្តល់ទំនិញកសិកម្ម ដូចជាអង្ករ និងម្សៅមី ដោយទូទាត់ជាប្រាក់កម្ចីមាន ការប្រាក់ទាប ពីក្រសួងកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកដល់ប្រទេសកម្ពុជា នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០”។ ស្របគ្នានឹងការផ្ដល់កម្ចីជាស្បៀងអាហារសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះ ក៏បានផ្ដល់ជំនួយផ្នែកយោធាមកឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក លន់នល់សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការប្រយុទ្ធ ដើម្បីកម្ចាត់ពួកកុម្មុយនីស្ដវៀតណាម ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ការទម្លាក់គ្រាប់បែកដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់របស់អាមេរិក នៅតាមបណ្តាខេត្តភាគឦសាន និងភាគខាងកើតនៃប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងសង្គ្រាមរបស់ខ្លួនជាមួយនឹងពួកកុម្មុយនីស្ដវៀតណាម កើតឡើងមុន និងក្រោយរបប លន់ នល់បានឡើងកាន់អំណាច តាមរយៈការធ្វើរដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ១៩៧០។ លោក...
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រាប់ម្ចាស់ដីនៅកែបឲ្យសង់របង ដើម្បីកុំឲ្យវល្លិវារចូលដល់ទ្រូងផ្លូវ
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវកាលពីម្សិលមិញ ឲ្យអ្នកអភិវឌ្ឍ និងម្ចាស់ដីក្នុងក្រុងកែបសាងសង់របងព័ទ្ធជុំវិញអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួន ដើម្បីការពារកុំឲ្យវល្លិវារចេញទៅដល់ទ្រូវផ្លូវ ក្នុងរមណីយដ្ឋានតំបន់សមុទ្រ។ លោក ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍អំឡុងថ្លែងសុន្ទរកថានៅក្នុងខេត្តកែបថាចាប់តាំងពីដីធ្លីជាច្រើនក្នុងក្រុងកែបត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយវិនិយោគិនមួយចំនួនដែលរស់នៅទីកន្លែងផ្សេងៗគ្នា តំបន់នោះមានដីទំនេរជាច្រើនកន្លែង ដែលកំពុងបំផ្លាញសម្រស់តំបន់ទេសចរណ៍ ក្នុងចំណោមតំបន់ទេសចរណ៍ជាច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា “ ហេតុដូច្នេះហើយទើបយើងអំពាវនាវឲ្យម្ចាស់ដីទាំងអស់មកសង់របង និងសង់ផ្ទះ។ ប្រសិនបើពួកគេមិនបានសាងសង់ផ្ទះនោះទេ ក៏យ៉ាងហោចណាស់គួរធ្វើរបងដែរ”។ លោកបានបន្ដថា “ បើពុំដូច្នោះទេ ដីទំនេរនឹងធ្វើឲ្យខូចសម្រស់ទីក្រុងកែប ដែលជារមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍មួយនៅក្នុងចំណោមរមណីយដ្ឋានជាច្រើន”។ ទីក្រុងកែប គឺជារមណីយដ្ឋានឆ្នេរដែលមានប្រជាប្រិយភាពបំផុតអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៦០ ប៉ុន្ដែ ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញអំឡុងសង្គ្រាមស៊ីវិល និងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម។ទោះជាយ៉ាងណា ភ្ញៀវទេសចរនិងអ្នកអភិវឌ្ឍបានចាប់ផ្ដើមចាប់អារម្មណ៍សាជាថ្មីមកលើតំបន់នេះ ហើយសាងសង់ភូមិគ្រឹះសម្រាប់លម្ហែកាយនៅពេលចូលនិវត្ត ហើយដីឡូត៍ទាំងនោះ គឺសុទ្ធតែកាន់កាប់ដោយឯកជន ប៉ុន្ដែ មិនមានការជួសជុលឡើយ ហើយតំបន់នៅទីនោះ ក៏នៅមិនទាន់អភិវឌ្ឍនៅឡើយដែរ។ ថ្វីបើក្រុងទេសចរណ៍នេះត្រូវបានបោះបង់ចោលជាយូរមកក្តី តែតម្លៃដីនៅក្នុងក្រុងកែប គឺស្ថិតក្នុងចំណោមដីដែលមានតម្លៃខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ឃុំពងទឹក ស្រុកដំណាក់ចង្អើរដើម្បីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៦៨១គ្រួសារ ដោយនេះគឺជាយុទ្ធនាការផ្ដល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីទូទាំងប្រទេស ដែលលោកបានចាប់ផ្ដើមកាលពីខែមិថុនាមកនោះ។ យោងតាមលោក កែន សត្ថា អភិបាលខេត្តកែប បានឲ្យដឹងថា ម្ចាស់ដីចំនួន១.៧៩៥កន្លែងនៅក្នុងក្រុងកែប ត្រូវបានអាជ្ញាធរខេត្តសំណូមពរឲ្យសាងសង់របងជុំវិញអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើឲ្យតំបន់នោះមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ល្អ ប៉ុន្ដែ មានតែម្ចាស់ដីចំនួន៤០០កន្លែងប៉ុណ្ណោះបានធ្វើតាម។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្ដល់ដំបូន្មានឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ដែលធ្វើការផ្នែកផ្ដល់សេវាកម្មក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឲ្យផ្ដោតសំខាន់លើការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ នៅពេលមានការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងនៅក្នុងចំណោមប្រទេសក្នុងតំបន់។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ សូម្បីតែនៅពេលយើងមិនសប្បាយចិត្តក៏ដោយ ក៏យើងត្រូវតែញញឹម ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ”។លោកហ៊ុនសែនបានបន្ដថា “ វិស័យទេសចរណ៍នៅក្នុងតំបន់សព្វថ្ងៃ គឺមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាខ្លាំងណាស់។ ក្នុងតំបន់អាស៊ាន ប្រទេសទាំងអស់កំពុងតែព្យាយាមទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ហេតុដូច្នេះយើងចាំបាច់ត្រូវតែមានគោលនយោបាយទេសចរណ៍មួយច្បាស់លាស់”។ លោកកែន សត្ថា បានមានប្រសាសន៍ថាចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំរហូតមកដល់ឥឡូវមានភ្ញៀវទេសចរណ៍ប្រមាណ៦០០.០០០នាក់បានមកលេងកម្សាន្ដក្រុងកែប ដោយបានកើនឡើងពីចំនួន៤០០.០០០នាក់ កាលពីឆ្នាំមុន៕ ប្រែសម្រួលដោយស៊ាស៊ុយឈាង
ជនជាតិភាគតិចឲ្យលោក ឈាង វុន ទៅសូមទោសដល់មណ្ឌលគិរី
សមាជិកសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចចំនួនប្រាំពីរបានស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ខ្លួនកាលពីម្សិលមិញដើម្បីចូលរួមក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីទាមទារឲ្យលោក ឈាង វុន សមាជិកសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ធ្វើដំណើរទៅកាន់ខេត្តមណ្ឌលគិរី ដើម្បីសូមអភ័យទោសដោយផ្ទាល់ចំពោះសម្តី ដែលលោកបានប្រើនៅក្នុងរដ្ឋសភានាពេលថ្មីៗនេះ តាមបែបរើសអើងមកលើជនជាតិដើមភាគតិច។ អំឡុងកិច្ចពិភាក្សាដេញដោលនៅក្នុងសភាកាលពីថ្ងៃទី១៤ខែវិច្ឆិកាលោកឈាងវុនបានហៅលោកកឹម សុខាប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សថា “ ព្នង” ដែលជាឈ្មោះរបស់ក្រុមអម្បូរជនជាតិដើមភាគតិចដ៏ធំមួយ កំពុងរស់នៅក្នុងខេត្តភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែ នៅក្នុងភាសាខ្មែរពាក្យថា ព្នងក៏ត្រូវគេប្រើជាពាក្យប្រមាថផងដែរ ដើម្បីសំដៅដល់មនុស្សគ្មានអរិយធម៌ឬជាមនុស្សសាហាវឃោរឃៅ។ សមាជិកជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយម្នាក់ឈ្មោះសុីវ ហៀមអាយុ៦៦ឆ្នាំមកពីខេត្តរតនគិរី បាននិយាយអំឡុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននេះថា “ វាជាលើកទី១ហើយដែលយើងបានឮសមាជិកសភា និយាយពាក្យសម្តីឆ្កួតៗបែបនេះ អំពីសហគមន៍ជនជាតិភាគតិច ហើយធ្វើឲ្យយើងខឹងដោយសារតែវាជាការរើសអើង មកលើសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចរបស់យើងដែរ”។ ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងម្នាក់ឈ្មោះប្លៀប៊ីលអាយុ៧១ឆ្នាំដែលស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់សហគមន៍នេះ បាននិយាយថា “ យើងមិនចង់ឲ្យគាត់ពន្យារពេលធ្វើដំណើរទៅខេត្តមណ្ឌលគិរីដើម្បីសុំការអភ័យទោសនោះទេ ពីព្រោះគាត់គឺជាសមាជិកសភា។គាត់ត្រូវធ្វើជាគំរូគេក្នុងនាមជាសមាជិកសភាមួយរូប”។ លោកបានបន្ថែមថាប្រសិនបើលោកឈាងវុនពន្យារពេលសុំអភ័យទោសបែបនេះ វានឹងធ្វើឲ្យអ្នកផ្សេងៗទៀតធ្វើតាមគំរូអាក្រក់នេះ។ បន្ទាប់ពីបានប្រើពាក្យសម្តីបែបប្រមាថនេះក្នុងរដ្ឋសភា និងត្រូវទទួលរងការថ្កោលទោសពីសំណាក់សហគមន៍ជនជាតិភាគតិចព្នងរួចមក លោក ឈាង វុន បានព្យាយាមរកលេសដោះសា ដោយការនិយាយថា សហគមន៍ជនជាតិព្នងមិនទាំងមានរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងទេដែលការនិយាយបែបនេះធ្វើឲ្យសមាជិកសហគមន៍នេះកាន់តែខឹងខ្លាំងឡើងៗ។ ដោយស្ថិតក្រោមសម្ពាធខ្លាំងពេក នៅទីបំផុតលោក ឈាងវុនបានសុំអភ័យទោសចំពោះពាក្យសម្តីរបស់ខ្លួននៅក្នុងរដ្ឋសភាកាលពីសប្តាហ៍មុន ប៉ុន្តែបណ្តាអង្គការការពារជនជាតិដើមភាគតិច បានបន្តទាមទារឲ្យលោកធ្វើដំណើរទៅសុំអភ័យទោសនៅភ្នំដោះក្រមុំក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីដែលជាកន្លែងដ៏ពិសិដ្ឋរបស់ជនជាតិព្នង ដើម្បីថ្វាយស្រា អុជធូបនិងបូជាយញ្ញក្របីមួយក្បាលដើម្បីឲ្យរំសាយកំហឹងអារក្សអ្នកតានិងដូនតារបស់សហគមន៍ជនជាតិភាគតិចនេះ។ លោកឈាងវុនដែលពេលនេះកំពុងស្ថិតនៅក្រៅប្រទេស បាននិយាយកាលពីសប្តាហ៍មុនថាលោកមានគម្រោងធ្វើដំណើរទៅកាន់ខេត្តមណ្ឌលគិរីនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយ។ អំឡុងសន្និសីទកាសែតរបស់ខ្លួនកាលពីម្សិលមិញ ក្រុមតំណាងមកពីសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងទំពួនចារ៉ាយគួយសួយ និងគ្រឹង បានរៀបរាប់ពីប្រពៃណីរស់នៅផ្សេងៗ គ្នារបស់ពួកគេ ដែលស្ទើរតែគ្មានសោះក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើន។ លោកស្រីយុនម៉ាណេប្រធានសមាគមយុវជនជនជាតិដើមភាគតិច ដែលជាអ្នករៀបចំសន្និសីទកាសែតនេះ កាលពីម្សិលមិញ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចព្នងមានជាច្រើនសតវត្សរ៍មកហើយ និងជាក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចមានវ័យចំណាស់បំផុតមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវទៅបងប្អូនទាំងអស់ សូមកុំនិយាយថា ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងជាមនុស្សសាហាវឃោរឃៅ ដែលសម្លាប់កូនខ្លួនឯងនិងគ្មានការអប់រំឲ្យសោះ។យើងក៏ជាមនុស្សដែរ”។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា “ យើងត្រូវការឲ្យតំណាងរាស្ត្ររបស់យើងនៅក្នុងរដ្ឋសភាដឹងអំពីយើង ហើយយើងត្រូវការតំណាងមួយចំនួនចេញពីសហគមន៍របស់យើង ដើម្បីតំណាងពួកយើងនៅរដ្ឋសភា”។ ជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើនក្រុមក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន កំពុងតស៊ូការពារមិនឲ្យបាត់បង់ប្រពៃណីរស់នៅ និងវប្បធម៌របស់ខ្លួន ចំពេលរដ្ឋាភិបាលមានគោលនយោបាយលក់ដីយ៉ាងច្រើនរបស់ពួកគេទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ដែលសម្លឹងចង់វិនិយោគលើគម្រោងកសិកម្មទ្រង់ទ្រាយធំ។ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងថា លោក ឈាង វុន បានសម្តែងការសោកស្តាយគ្រប់គ្រាន់ហើយចំពោះកំហុសរបស់លោក ហើយថា លោកមានគម្រោងធ្វើដំណើរទៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ដើម្បីនិយាយទៅកាន់សមាជិកសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចដោយផ្ទាល់។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “ លោកឈាងវុន បានចេញមុខសូមអភ័យទោសជាសាធារណៈរួចទៅហើយ ហើយបានលើកឡើងថាលោកគ្មានបំណងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កុលសម្ព័ន្ធទាំងនេះទេ ហើយកិច្ចការរបស់លោកគឺដើម្បីអភិវឌ្ឍតំបន់ភាគឦសាននេះ។ខ្ញុំគិតថា លោកនឹងធ្វើជាដៃគូដ៏ល្អជាមួយកុលសម្ព័ន្ធទាំងនោះ”។ វាមិនមែនជាលើកទី១ទេដែលលោក ឈាងវុនបានធ្វើឲ្យមានការចុះផ្សាយតាមសារព័ត៌មានពីការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក។ក្នុងឋានៈជាឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវកាលពីឆ្នាំ២០០៥លោកឈាង វុនបានចូលរួមក្នុងកិច្ចពិភាក្សាដេញដោលជាសាធារណៈមួយជាមួយលោកភីធើឡឺព្រិច (Peter Leuprecht) ប្រេសិតសិទ្ធិមនុសុ្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជានាពេលនោះ ដែលបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការបដិសេធថា គ្មាននិទណ្ឌភាពនៅក្នុងប្រទេសនេះ។អំឡុងសម័យប្រជុំនោះលោក ឈាង វុន បានមានប្រសាសន៍ថា លោកឡឺព្រិច “ ឆេវឆាវមិនចេះអត់ឱន និងខ្វះភាពប្រាកដនិយម”។ លោក រស់ ចន្ត្រាបុត្រ សាស្ត្រាចារ្យភាសាវិទ្យាជាអនុប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាទីប្រឹក្សារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែនត្រូវបានអញ្ជើញចូលរួមសន្និសីទកាសែតនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនបានចូលរួមឡើយ។ លោក ចន្ត្រាបុត្រ បានមានប្រសាសន៍នៅពេលក្រោយមកថាលោកមិនជឿថាលោកឈាង វុន គួរតែជំរុញឲ្យធ្វើដំណើរទៅកាន់ភ្នំដោះក្រមុំនោះទេ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ សហគមន៍ព្នងគួរតែទទួលយកការសូមអភ័យទោសពីលោក ឈាង វុន ហើយបញ្ចប់ត្រឹមហ្នឹងទៅ។ ពួកគេមិនគួរទាមទារឲ្យលោកឈាងវុន ទៅទីនោះទេ ពីព្រោះវានឹងធ្វើឲ្យលោកបាក់មុខមាត់ផងដែរ”។ តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចកាលពីម្សិលមិញក៏បានសម្តែងនូវការព្រួយបារម្ភផងដែរអំឡុងសន្និសីទកាសែតនេះអំពីផលប៉ះ សារព័ត៌មានពីការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក។ក្នុងឋានៈជាឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវកាលពីឆ្នាំ២០០៥លោកឈាង វុនបានចូលរួមក្នុងកិច្ចពិភាក្សាដេញដោលជាសាធារណៈមួយជាមួយលោកភីធើឡឺព្រិច (Peter Leuprecht) ប្រេសិតសិទ្ធិមនុសុ្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជានាពេលនោះ ដែលបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការបដិសេធថា គ្មាននិទណ្ឌភាពនៅក្នុងប្រទេសនេះ។អំឡុងសម័យប្រជុំនោះលោក ឈាង វុន បានមានប្រសាសន៍ថា លោកឡឺព្រិច “ ឆេវឆាវមិនចេះអត់ឱន និងខ្វះភាពប្រាកដនិយម”។ លោក រស់ ចន្ត្រាបុត្រ សាស្ត្រាចារ្យភាសាវិទ្យាជាអនុប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាទីប្រឹក្សារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែនត្រូវបានអញ្ជើញចូលរួមសន្និសីទកាសែតនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនបានចូលរួមឡើយ។...
ប្រេសិតពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិអំពាវនាវឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ
កាលពីម្សិលមិញលោក សុរិយា ស៊ូបេឌី (Surya Subedi)ប្រេសិតពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាបានថ្លែងថា ប្រព័ន្ធតុលាការគឺនៅតែ “ កង្វះមូលនិធិដ៏រ៉ាំរ៉ៃ” ហើយច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធតុលាការ ដែលមានរយៈពេលជិត២០ឆ្នាំមកហើយនោះ គឺហួសពេលហើយ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសមួយកាលពីម្សិលមិញលោកបានថ្លែងថា មួយឆ្នាំកន្លងមកហើយក្នុងអំឡុងបេសកកម្មលើកទី៦របស់លោកមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលលោក ស៊ូបេឌីបានពិពណ៌នាអំពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការថា ជាដំណើរការមួយ “ យ៉ាងយឺតបំផុត ដែលមិនអាចទទួលយកបានឡើយ” ។ លោកបន្ថែមថា ច្បាប់ស្តីពីការជ្រើសតាំងចៅក្រម និងស្តីពីការរៀបចំប្រព័ន្ធតុលាការ និងការធ្វើកំណែទម្រង់ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមមិនទាន់ បានកែប្រែនៅឡើយ ហើយលោកបានអំពាវនាវឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់។ លោក ស៊ូបេឌី ថ្លែងបន្តថា “ ច្បាប់ទាំងនេះគួរតែបានអនុម័តរួចហើយរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញត្រូវបានអនុម័ត កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយរហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះយើងជិតឈានចូលឆ្នាំ២០១៣ហើយ ។ រយៈពេល២០ឆ្នាំ បានកន្លងផុតទៅហើយ ដូច្នេះច្បាប់ទាំងនេះគួរតែត្រូវបានអនុម័ត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យ ប្រព័ន្ធតុលាការអាចបង្កើនការជឿទុកចិត្ត និងគោរពពីសំណាក់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ”។ លោក ស៊ូបេឌី បានបន្ថែមថា ច្បាប់ផ្សេងៗច្រើនថែមទៀត គួរត្រូវបានអនុម័តឲ្យបានសមស្រប ដើម្បីលើកតម្កើងឯករាជភាពក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការដែលក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនានាតែងតែចោទប្រកាន់នោះ។ លោក ស៊ូបេឌី បានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “ ការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ គឺជាអាទិភាពចម្បង”។លោកបន្ថែមថាការផ្លាស់ប្តូរបែបនោះអាចពង្រឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងទាក់ទាញវិនិយោគិនឲ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀតចូលមកបណ្តាក់ទុនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងនាមជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក ស៊ូបេឌី បានមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាតាមការអញ្ជើញរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ការមកបំពេញបេសកម្មលើកទី៨របស់លោកត្រូវទទួលរងការឆ្លើយតបមិនល្អខ្លះ។ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោកប៉ែន...
ក្រុមហ៊ុនថាមពលជប៉ុនចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ក្រុមហ៊ុនថាមពលជប៉ុន អុីដេមីស៊ុ កាសាន (Idemitsu Kasan) បានប្រកាសឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា ខ្លួនបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីផលិតជីវអេតាណុលនៅលើផ្ទៃដីទំហំ១០.០០០ ហិកតានៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង។ ក្រុមហ៊ុនបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងមួយថា ខ្លួនមានផែនការផលិតជីវអេតាណុល ឲ្យបានប្រមាណជា២០០លានលីត្រក្នុងមួយឆ្នាំៗនៅដើមឆ្នាំ២០២០។ លោក គេ អ៊ូឈីកាវ៉ាម (Kei Uchikawam) អ្នកនាំពាក្យក្រុមហ៊ុន Idemitsu Kasan បានមានប្រសាសន៍តាមទូរស័ព្ទពីទីក្រុងតូក្យូថា ក្រុមហ៊ុនក៏បានបើកទីស្នាក់ការមួយកន្លែងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ ហើយទីស្នាក់ការនេះនឹងត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីធ្វើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ប្រតិបត្តិការរបស់ក្រុមហ៊ុននៅទូទាំងតំបន់។ លោកបានបន្ថែមទៀតថា អេតាណុលនឹងត្រូវចម្រាញ់យកពីដំឡូងមី ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូនេះ។ លោក ច័ន្ទ ហេង ប្រធាននាយកដ្ឋានកិច្ចការរដ្ឋបាលនៃក្រសួងកសិកម្មបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុននេះធ្វើប្រតិបត្តិការនៅលើផ្ទៃដី ដែលទើបតែត្រូវបានដោះមីនរួច។ លោកបានឲ្យដឹងថា “ នេះគឺជាកិច្ចសន្យាមួយសម្រាប់ភាគីទាំងពីរ ហើយគម្រោងនេះនឹងធ្វើការងារនៅលើដី ដែលអង្គការស៊ីម៉ាក(CMAC) ទើបតែបានដោះមីនរួច”។ លោក ហេង រតនា ប្រធានអង្គការស៊ីម៉ាកបានមានប្រសាសន៍ថា អង្គការរបស់លោកបានធ្វើការងារជាមួយតំណាងក្រុមហ៊ុន Idemitsu Kasan កាលពីឆ្នាំមុន ហើយបានដោះមីនលើផ្ទៃដីចម្ការមីនរាប់ពាន់ហិកតា នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងឲ្យក្រុមហ៊ុននេះ៕ ប្រែសម្រួលដោយ ហួង កុកទៀន
ការស៊ើបអង្កេតករណីបាញ់ប្រហារនៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ត្រូវបានបញ្ជូនទៅព្រះរាជអាជ្ញាម្តងទៀត
មន្ត្រីតុលាការម្នាក់បាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា សេចក្តីសន្និដ្ឋានចុងក្រោយក្នុងការស៊ើបអង្កេតរបស់សាលាដំបូងខេត្តស្វាយរៀងក្នុងករណីបាញ់ប្រហារកម្មករតវ៉ាបីនាក់នៅឯតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកាលពីដើមឆ្នាំនេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឲ្យព្រះរាជអាជ្ញា ជាលើកទី២ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។ លោកពេជ្រឈឿត ចៅក្រមស៊ើបសួររបស់សាលាដំបូងខេត្តស្វាយរៀងបានបដិសេធមិនបកស្រាយថា តើលោកបានស្នើឲ្យព្រះរាជអាជ្ញាលើកលែងការចោទប្រកាន់ឬបន្តចាត់ការលោក ឈូក បណ្ឌិត អតីតអភិបាលក្រុងបាវិត ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទបង្ករបួសស្នាមដោយអចេតនាក្នុងករណីបាញ់ប្រហារកម្មការិនីចំនួនបីនាក់ឬយ៉ាងណាទេ។ លោកចៅក្រមពេជ្រឈឿតបានមានប្រសាស៍ថា “ យើងបានបញ្ជូនការសន្និដ្ឋានទៅព្រះរាជអាជ្ញាហើយ ហើយលោកនឹងសម្រេចថា តើលោកនឹងច្រានចោលឬយល់ព្រមនោះទេ”។ លទ្ធផលនៃការស៊ើបអង្កេតបឋមរបស់លោកចៅក្រម ពេជ្រឈឿត កាលពីក្នុងខែសីហា ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់ទៅឲ្យលោកវិញ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតតទៅទៀត បន្ទាប់ពីជនសង្ស័យទី២ និងដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល ឈ្មោះស ចន្ថា អធិការនគរបាលក្រុងបាវិត បានចេញឈ្មោះក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែក្រោយពីមានការបាញ់ប្រហារ ប៉ុន្ដែលោកបានបដិសេធថា លោកមិនមានវត្តមាននៅកន្លែងបាញ់ប្រហារនោះទេ។ លោក ជិន លីដា មេធាវីរបស់ជនរងគ្រោះទាំងបីនាក់ មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទាន់ទទួលព័ត៌មានអំពីកាលបរិច្ឆេទបើកសវនាការជំនុំជម្រះរឿងក្តីនេះនៅឡើយទេ។ ឈ្មោះ ប៊ុន ចិន្តា ដែលមានរបួសធ្លាយសួតដោយការបាញ់ប្រហារ និយាយថា នាងខកចិត្តណាស់ ដោយសារតែតុលាការមិនអាចបើកសវនាការជំនុំជម្រះក្តីក្នុងការបាញ់ប្រហារ ដែលកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី២០ខែកុម្ភៈ។ នាងចិន្តានិយាយថា “ ខ្ញុំគិតថា យូរពេក ហើយមន្ត្រីតុលាការមិនបានប្រឹងប្រែងតាមចាប់ខ្លួន ឈូក បណ្ឌិតទេ។ពេលនេះ ខ្ញុំរស់នៅដោយភ័យខ្លាចចំពោះសន្តិសុខរបស់ខ្ញុំ ព្រោះគាត់នៅមិនទាន់ចាប់ខ្លួននៅឡើយ ហើយយើងខ្លាចថា គាត់នៅតែធ្វើបាបយើង”។ បើទោះជាត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាជនសង្ស័យតែម្នាក់ក្នុងការបាញ់ប្រហារនោះក៏ដោយក៏លោកបណ្ឌិតមិនដែលជាប់ឃុំឡើយ ហើយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានរិះគន់ការចោទប្រកាន់ស្រាលពេកពីបទបង្ករបួសស្នាមដោយអចេតនា ក្នុងករណីបាញ់ប្រហារកម្មការិនីទាំងបីនាក់នេះ។ លោកមឿនតុលា ប្រធានកម្មវិធីការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍ ដែលផ្តល់ជំនួយផ្នែកច្បាប់ដល់កម្មការិនីបីនាក់នេះ បានមានប្រសាសន៍ថា ការលើកលែងការចោទប្រកាន់លោក បណ្ឌិតកាន់តែធ្វើឲ្យគេជឿថា តុលាការលម្អៀង។ លោកតុលា មានប្រសាសន៍ថា “ ប្រសិនតុលាការលើកលែងការចោទប្រកាន់លោកឈូក បណ្ឌិត វានឹងបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែតថា វប្បធម៌និទណ្ឌភាពពិតជាមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយប្រព័ន្ធតុលាការមិនមែនជាកន្លែងដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចស្វែងរកយុត្តិធម៌ដោយឯករាជ្យឡើយ”។ លោកសុរិយាស៊ូបេឌីប្រេសិតសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងការបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់លោកនៅកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំមុនបានលើកឡើងថា ការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការរបស់ប្រទេសនេះ មានការវិវឌ្ឍយឺតៗ៕ ប្រែសម្រួលដោយចេវប៊ុននី
ក្រុមអ្នកភូមិ ដែលមានកំហឹង បានវាយសម្លាប់សមាជិកក្រុមចោរប្លន់ម្នាក់នៅក្នុងស្រុកក្រគរ
យោងតាមក្រុមមន្ត្រីមូលដ្ឋាន បានឲ្យដឹងថា ក្រុមអ្នកភូមិ ដែលមានកំហឹង បានសម្លាប់ជនសង្ស័យជាសមាជិកក្រុមចោរប្លន់ម្នាក់កាលពីថ្ងៃសុក្រ នៅក្នុងស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដោយនិយាយថា បុរសអាយុ២២ឆ្នាំនេះ គឺជាមេក្រុមចោរប្លន់នៅមូលដ្ឋាន។ លោក មោគ កោ ដែលជាមេឃុំ បានមានប្រសាសន៍ថា បុរសឈ្មោះ ប្រាជ្ញ សុភក្ដិ បានផឹកស្រាជាមួយនឹងបុរសបួននាក់ផ្សេងទៀតនៅម៉ោងប្រហែល៥ល្ងាច នៅឃុំស្នាអន្សាស្រាប់តែនៅពេលនោះក្រុមអ្នកភូមិ បានយកដំបងវាយសម្លាប់បុរសម្នាក់នេះ។ លោកបនទៀតថា “ពេលនគរបាលបានមកដល់ អ្នកភូមិទាំងនេះ បានសម្លាប់បុរសនេះរួចទៅហើយ។យើងមិនបានដឹងថា អ្នកភូមិណាដែលបានសម្លាប់បុរសនេះទេ ពីព្រោះមានមនុស្សជាច្រើននាក់។មនុស្សទាំងអស់ក្នុងឃុំនេះខ្លាចជននេះ ពីព្រោះជននេះ មានចរិតកាចសាហាវខ្លាំងណាស់។ប្រសិនបើអ្នកភូមិរាយការណ៍ពីជននេះប្រាប់នគរបាលនោះ ជននេះគំរាមថានឹងដុតផ្ទះពួកគេចោល”។ លោក មោគ កោ បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ជនដែលត្រូវគេវាយសម្លាប់រូបនេះ ធ្លាប់បានជាប់ពន្ធនាគារពីបទប្រើអំពើហិង្សាដោយចេតនា កាលពីឆ្នាំមុន បន្ទាប់ពីមានការវាយតប់គ្នា ដែលជននេះបានជាប់ពាក់ព័ន្ធ និងបានបណ្តាលឲ្យអ្នកភូមិម្នាក់រងរបួស ប៉ុន្តែ ជននេះត្រូវបានដោះលែងដោយគ្មានការចោទប្រកាន់ទៅវិញ។ លោក ភួង សុធា អ្នកសម្របសម្រួលរបស់អង្គការសិទិ្ធមនុស្សអាដហុក ប្រចាំខេត្តពោធិ៍សាត់បានមានប្រសាសន៍ថា ការវាយសម្លាប់ពីក្រុមអ្នកភូមិបែបនេះមិនមែនជារឿងថ្មីនោះទេ ហើយលោកមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា កង្វះជំនឿលើក្រុមមន្ត្រីមូលដ្ឋានបានបណ្ដាលឲ្យក្រុមអ្នកភូមិអនុវត្តច្បាប់ដោយខ្លួនឯង៕ ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ុំ សុខភុំ
អភិបាលក្រុង ៖ មិនអនុញ្ញាតឲ្យសាងសង់ផ្សារក្នុងក្រុងសៀមរាបដែលអគ្គិភ័យឆាបឆេះអស់នោះឡើយ
អភិបាលក្រុងសៀមរាបបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា លោកនឹងមិនអនុញ្ញាតឲ្យគេសាងសង់ផ្សាររាត្រីដ៏ល្បីឈ្មោះនោះឡើងវិញទេ បន្ទាប់ពីផ្សារនេះត្រូវបានអគ្គិភ័យឆាបឆេះទាំងស្រុង និងបណ្ដាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់កាលពីថ្ងៃសៅរ៍។ អគ្គិភ័យដែលអាជ្ញាធរបាននិយាយថាបានបណ្ដាលមកពីការឆ្លងចរន្ដអគ្គិសនីនោះបានសម្លាប់មនុស្សប្រាំបីនាក់ ក្នុងនោះមានកុមារបួននាក់ដែលមានអាយុចន្លោះពី៨ឆ្នាំទៅ១៣ឆ្នាំ និងបានធ្វើឲ្យមនុស្សពីរនាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស។ អគ្គិភ័យនេះបានបំផ្លាញតូបលក់ដូរក្នុងផ្សារជាង១០០តូប និងមានការខូចខាតគិតជាទឹកប្រាក់ប្រហែល១លានដុល្លារ។ សាក្សីបានត្អូញត្អែរថាក្រុមពន្លត់អគ្គិភ័យដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា បានទារលុយមុនពេលពួកគេចាប់ផ្ដើមពន្លត់អគ្គិភ័យនោះ មិនបានធ្វើសកម្មភាពឲ្យរហ័សទាន់ចិត្តនោះទេ។ ជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់ទាំងប្រាំបីនាក់ ជាសមាជិកមកពីគ្រួសារចំនួនពីរ មិនអាចរត់គេចចេញពីផ្ទះរបស់ខ្លួននៅខាងលើផ្សារនោះបានទេ។ លោកអភិបាលក្រុងទេពប៊ុនឆាយ មានប្រសាសន៍ថា “ យើងមិនអាចអនុញ្ញាតឲ្យគេសាងសង់ផ្សារនេះជាថ្មីបានទេ ដោយសារតែទីតាំងនេះមិនសមសម្រាប់លំនៅដ្ឋានទេ វាចង្អៀតពេកមិនអាចធ្វើតូបលក់ដូរបានទេ”។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ទីតាំងតូចចង្អៀតនៃផ្សារនេះគឺគ្រោះថ្នាក់ណាស់ ព្រោះវាធ្វើឲ្យជនរងគ្រោះពិបាករត់គេចខ្លួន ហើយកាន់តែពិបាកសម្រាប់ក្រុមពន្លត់អគ្គិភ័យក្នុងការពន្លត់អគ្គិភ័យទៀតផង។ លោកប៊ុនឆាយក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា ម្ចាស់ផ្សារនេះ គួរតែទទួលខុសត្រូវក្នុងការផ្ដល់ប្រាក់សំណងដល់ម្ចាស់តូបទាំងអស់ដែលបានខូចខាតទំនិញរបស់ខ្លួន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ម្ចាស់ផ្សារនេះ ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលបានខូចខាតទោះបីជាផ្សារនេះត្រូវភ្លើងឆេះដោយចៃដន្យក៏ដោយ”។ ប៉ុន្ដែយោងតាមលោកហ៊ុយឡេងដែលបានជួលតូបពីម្ចាស់ផ្សារនេះនិងបានជួលតូបបន្ដទៅឲ្យអ្នកលក់ផ្សេងទៀត បានឲ្យដឹងថាម្ចាស់ផ្សារនេះ ក៏ជាជនរងគ្រោះក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់ទាំងប្រាំបីនាក់នោះដែរ។ លោកហ៊ុយឡេងបានមានប្រសាសន៍ថាខ្ញុំគ្មានសមត្ថភាពសង ព្រោះការខូចខាតនេះមានចំនួនច្រើនណាស់”។ លោកបានបន្ថែមថាលោកនឹងអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកលក់ទាំងអស់លក់ទំនិញដោយមិនគិតថ្លៃឈ្នួលពេញមួយឆ្នាំនៅក្នុងផ្សាររាត្រីមួយផ្សេងទៀតដែលនៅក្បែរនោះ។ លោកបានបន្ថែមថា“ ខ្ញុំសោកស្ដាយខ្លាំងណាស់ ខ្ញុំមានការតក់ស្លុតជាខ្លាំង។ពេលនេះខ្ញុំក៏ចុះខ្សោយដែរហើយខ្ញុំស្ទើរតែសន្លប់ដោយសាររឿងនេះ”។ អ្្នកលក់ឈ្មោះឡេងហុងបានឲ្យដឹងថាលោកកំពុងគិតថាតើគួរធ្វើយ៉ាងណាប៉ុន្ដែលោកមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនគួរស្ដីបន្ទោសលោក ហ៊ុយឡេងដោយសារតែអគ្គិភ័យនេះទេ “ ខ្ញុំគិតថាអគ្គិភ័យនេះកើតឡើងដោយចៃដន្យ វាមិនមែនជាកំហុសរបស់លោកហ៊ុយឡេង ទេ”។ លោកម៉ុកសំអូនអធិការរងនគរបាលក្រុងសៀមរាប បានមានប្រសាសន៍ថាជនរងគ្រោះឈ្មោះ ហួរសុខវត្ថាដែលត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាក្រុងសៀមរាប បន្ទាប់ពីគាត់បានរងរបួសដោយសារអគ្គិភ័យនេះពេលនេះបានធូរស្រាលវិញហើយ។ លោក សំអូន មានប្រសាសន៍ថា “ មានសុខភាពប្រសើរឡើងវិញហើយ ប៉ុន្ដែ ជនរងគ្រោះម្នាក់ទៀត ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម។ ខ្ញុំមិនដឹង ”៕ ប្រែសម្រួលដោយហមសុផាណ្ណា
វៀតណាមបញ្ជាក់ថា បានផ្ទេរភាគហ៊ុនក្នុងគម្រោងសាងសង់ទំនប់សេសានឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនហើយ
តំណាងក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីវៀតណាមអន្តរជាតិ (Electricity Vietnam International) ជាក្រុមហ៊ុនរបស់រដ្ឋវៀតណាម បានបញ្ជាក់កាលពីម្សិលមិញថា ក្រុមហ៊ុនសមភាគីកម្ពុជានិងប្រទេសចិនបានទិញភាគហ៊ុនរបស់ខ្លួនក្នុងគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងហើយ។ លោក កៅយ៉ាងយូ (Cao Dang Du) តំណាងក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនចិន ហាយដ្រូឡានកាង បានទិញភាគហ៊ុនពីក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាម ប៉ុន្ដែលោក គិតម៉េង ប្រធានក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុប បានអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាមនៅមានភាគហ៊ុន១០ភាគរយក្នុងគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីទន្លេសេសានដដែល ហើយក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុបដែលជាដៃគូរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនហាយដ្រូឡានកាង (Hydrolancang) កាន់កាប់ភាគហ៊ុន៩០ភាគរយ។លោក យ៉ាង យូ មានប្រសាសន៍ថា“យើងបានផ្ទេរ ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុប និងក្រុមហ៊ុនចិន ហាយដ្រូឡានកាងរួចហើយ។ ក្រុមហ៊ុនចិននេះ ក៏បានបង់ប្រាក់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាមជិតអស់ផងដែរ”។ លោក យ៉ាង យូ បានមានប្រសាសន៍ថាលោកមិនបានដឹងអំពីចំនួនទឹកប្រាក់វិនិយោគទុនសរុបរបស់ក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាមទេ ហើយលោកបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយថា តើក្រុមហ៊ុនរបស់លោក នឹងទទួលបានចំណែកហ៊ុនពីប្រាក់ចំណេញដែលបានមកពីទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះឬអត់នោះទេ។ ក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុបកម្ពុជានិងក្រុមហ៊ុនចិនហាយដ្រូឡានកាង បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីខែមុន នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីទន្លេសេសានកម្លាំង៤០០មេហ្គាវ៉ាត់ ដែលត្រូវចំណាយពេលប្រាំឆ្នាំទើបសង់រួច និងត្រូវប្រតិបត្តិជាសហគ្រាសឯកជនរយៈពេល៤០ឆ្នាំ មុនពេលប្រគល់ទៅឲ្យរដ្ឋាភិបាល។ មន្ត្រីនៅស្ថានទូតវៀតណាម បានលើកឡើងនៅចុងខែវិច្ឆិកានេះថា ក្រុមហ៊ុនរោងចក្រអគ្គិសនីរដ្ឋវៀតណាម បាន “ បោះបង់”គម្រោងនេះ ប្រហែលពីរខែមកហើយ។មន្ត្រីទាំងនោះក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថា ភាគហ៊ុន១០ភាគរយរបស់ខ្លួននោះគឺសម្រាប់ការងារស្រាវជ្រាវ និងការសិក្សាអំពីអ្វីដែលបានធ្វើឡើងនៅពេលចាប់ផ្ដើមគម្រោងនេះកាលពីឆ្នាំ២០០៩។ លោក សាននូ ក្រុមប្រឹក្សាស្រុកសេសានបានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថាដើម្បីត្រៀមលក្ខណៈសម្រាប់ការតាំងលំនៅដ្ឋានថ្មីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាង៥.០០០គ្រួសារដែលនឹងត្រូវផ្លាស់លំនៅដោយសារតំបន់អាងស្ដុកទឹករបស់ទំនប់នេះ អាជ្ញាធរខេត្តបានបង្កើតគណៈកម្មាធិការមួយទទួលបន្ទុកវាស់វែងដីនៅទីតាំងសាងសង់លំនៅដ្ឋានថ្មី។ លោក សំ អឿន តំណាងអង្គការស៊ីប៉ា (CEPA) ខេត្តស្ទឹងត្រែងដែលគាំទ្រអ្នកភូមិនេះបានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាមានការរៀបចំសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រូវផ្លាស់លំនៅដ្ឋាននេះក៏ដោយ ក៏អ្នកភូមិនៅតែមិនដឹងថា ពួកគេនឹងទទួលបានប្រាក់សំណងប៉ុន្មានសម្រាប់ការតាំងលំនៅថ្មីរបស់ខ្លួន និងមិនដឹងថា ការសាងសង់ទំនប់នេះ នឹងចាប់ផ្ដើមនៅពេលណានោះទេ៕ (រាយការណ៍បន្ថែមដោយភោគដន) ប្រែសម្រួលដោយហមសុផាណ្ណា
ប្រេសិតអង្គការសហប្រជាជាតិជួបអ្នក ភូមិដែលមានវិវាទដីធ្លីនៅស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
ប្រេសិតអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សលោកសុរិយាស៊ូបេឌី (Surya Subedi) បានមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ក្នុងបេសកកម្មរយៈពេលប្រាំថ្ងៃ និងបានចូលរួមប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាមួយប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល៣០០នាក់មកពីសហគមន៍មួយដែលមានវិវាទដីធ្លីជាយូរមកហើយជាមួយនឹងភរិយាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយរូបនៅក្នុងខេត្ត កំពង់ឆ្នាំងកាលពីម្សិលមិញ។ លោក ជេមហ៊ីណាន (James Heenan) តំណាងស្ដីទីប្រចាំប្រទេសនៃការិយាល័យឧត្តមស្នងការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថាលោកស៊ូបេឌីបានទៅទស្សនកិច្ចនៅសហគមន៍ ដែលលោកធ្លាប់បានធ្វើទស្សនកិច្ចអំឡុងពេលបំពេញបេសកកម្មលើកមុន។ លោកហ៊ីណានបានថ្លែងបន្ដថា “ អ្នកធ្វើរបាយការណ៍ពិសេសរូបនេះបានមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យ ហើយបានប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្ដរជាតិជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ឡពាង នៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងជាសហគមន៍មួយដែលអ្នកធ្វើរបាយការណ៍ពិសេសរូបនេះធ្លាប់បានទៅទស្សនកិច្ចកាលពីលើកមុនពាក់ព័ន្ធនឹងវិវាទដីធ្លីកំពុងបន្តកើតមានជាមួយក្រុមហ៊ុនខេឌីស៊ី (KDC)” ជាក្រុមហ៊ុនមួយដែលគ្រប់គ្រងដោយលោកស្រី ជា ខេងជាភរិយារបស់លោក ស៊ុយសែមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម។ ក្រុមអ្នកភូមិឡពាង បានចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុនខេឌីស៊ីថា បានចាប់យកដីរបស់ពួកគាត់ ដែលមានទំហំ១៤៥ហិកតា កាលពីឆ្នាំ២០០៧។ លោក ហ៊ីណានបានបន្ថែមថា “ លោកស៊ូបេឌីក៏បានយកឱកាសនោះទៅទស្សនកិច្ចនៅសហគមន៍មួយទៀតនៅជិតអាកាសយានដ្ឋានខេត្តកំពង់ឆ្នាំងដើម្បីជួបជាមួយអ្នកភូមិដែលទើបបានទទួលប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីក្រោមសារាចរលេខ០០១ស្តីពីគម្រោងចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែនក្នុងពេលថ្មីៗនេះ។ លោក រាជសីមាតំណាងអ្នកភូមិឡពាង នៅក្នុងឃុំតាជេស ក្នុងស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដែលស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋជាង៣០០នាក់ បានជួបជាមួយលោក ស៊ូបេឌី បាននិយាយថាអ្នកធ្វើរបាយការណ៍ពិសេសរូបនេះបានសន្យាលើកឡើងពីករណីរបស់ពួកគាត់ជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ លោកសីមាបាននិយាយបន្ដថា “ អំឡុងជំនួបនោះអ្នកភូមិបានអំពាវនាវឲ្យលោកលើកឡើងពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស អំពើហិង្សានិងការចាប់យកដីនៅក្នុងភូមិឡពាងលោកស៊ូបេឌីបានសន្យាបញ្ជូនសារនេះទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល ហើយថា លោកនៅតែគាំទ្រអ្នកភូមិ ដើម្បីជួយពួកគាត់ក្នុងការទាមទារសិទ្ធិសេរីភាព”។ របាយការណ៍ពីររបស់លោក ស៊ូបេឌីដែលបានចេញផ្សាយនៅក្នុងឆ្នាំនេះ បានផ្ដោតទៅលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ព្រមទាំងបានផ្ដោតទៅលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ ដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលខឹងយ៉ាងខ្លាំង និងបណ្ដាលឲ្យមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់មួយរូបចោទប្រកាន់អ្នកធ្វើរបាយការណ៍ពិសេសរូបនេះថា ជាអ្នកនាំពាក្យឲ្យគណបក្សប្រឆាំង។ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោកប៉ែនងឿនទីប្រឹក្សាម្នាក់នៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានសរសេរលិខិតរិះគន់ធ្ងន់ៗចំពោះលោកស៊ូបេឌីហើយបានលើកឡើងថាទោះជាមាន ឬមិនមានការវាយតម្លៃពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់លោកក៏ដោយ ក៏ប្រទេសកម្ពុជានៅតែធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅមុខដែរ៕ ប្រែសម្រួលដោយឃិនណៃ
MEDIA FEEDS
Popular
បាតុកររាប់លាននាក់នៅអ៊ីរ៉ាក់ ស្រែកដេញទ័ពអាមេរិក
ហ្វូងមនុស្សបានប្រមូលផ្ដុំគ្នាដែលត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថាចូលដល់ខ្ទង់លាននាក់បានស្រែកប្រកាសដាក់កំហិត ឱ្យទ័ពអាមេរិកដកចេញពីប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ សារពព័ត៌មានអាមេរិក New York Times បានរាយការណ៍ថានៅថ្ងៃសុក្រទី២៤ ខែមករានេះ ក្រុមបាតុករបានធ្វើដំណើរតាមរថយន្តធំៗដោយចេញមកពីបណ្ដាខេត្តនានាមកប្រជុំគ្នានៅក្នុងក្រុងបាដាដ។ បាតុកររាប់លាននាក់នេះ មានកាន់ ផ្ទាំងបដាធំៗហើយបានអំពាវនាវនិងច្រៀងចម្រៀងដែលសុទ្ធតែប្រើពាក្យពេចន៍ដេញទ័ពអាមេរិកចេញពីប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ដូចជាថា គ្មានទេ អាមេរិកកាំង ស្លាប់ទៅអ៊ីស្រាអែល ស្លាប់ទៅអាមេរិកកាំង។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ គេហៅថា ជាក្បួនបាតុកម្មថ្នាក់ជាតិ ចាត់ចែងដោយ ក្រុមនិកាយស៊ីអ៊ីត...
